Inteligentny emocjonalnie menedżer to tytuł książki, którą polecam autorstwa: D. Caruso i P. Saloveya. Gdy zostałam zapytana o trendy w zarządzaniu na 2023 rok to właśnie o niej sobie pomyślałam. Bo mimo, iż inteligencja emocjonalna nie jest terminem nowym, gdyż początek tej idei to lata 90-te XX wieku, to jednak dalej jest mało wykorzystywana, szczególnie jeśli mówimy o relacjach szef – pracownik.
Być może warto pomyśleć o roli emocji w 2023 roku. Dlaczego? Bo może to być przepis na to, by rozwijać swoje umiejętności jako skuteczny szef. Zwracają na to uwagę autorzy polecanej przeze mnie książki. Wychodzą oni z założenia, że łączenie logiki i emocji jest kluczowe, by osiągnąć sukces kierując ludźmi. Niestety przez długi czas emocje były kojarzone negatywnie. Szczególnie w sytuacjach zawodowych były uznawane jako słabość czy brak profesjonalizmu. Tymczasem połączenie myślenia logicznego i emocji to przepis na sukces. Bo chcąc czy nie emocje towarzyszą Ci jako szefowi. Od Ciebie natomiast zależy jak jego wykorzystasz.
Inteligentny emocjonalnie menedżer – jakie ma mieć umiejętności
W definicji opracowanej przez psychologów Jacka Mayera i Petera Saloveya, są wyróżnione cztery typy umiejętności składające się na inteligencję emocjonalną. Jeśli jesteś szefem warto byś przez ich pryzmat spojrzał na siebie. Która z nich jest Twoją mocną stroną, a co warto rozwijać.
Te 4 grupy umiejętności to:
- Spostrzeganie czy też rozpoznawanie emocji. Zarówno innych osób, jak i własnych, np. co wyrażają? jak są odbierane przez mojego rozmówcę? W tym obszarze mieści się też umiejętność wyrażania swoich emocji. Jest to ważny punkt, bo emocje niosą za sobą konkretne informacje. Gdy je zignorujemy to obraz sytuacji będzie niepełny.
- Wykorzystaniem emocji do wspomagania myślenia, czyli używanie emocji. To jak czujemy się w danym momencie ma wpływ na nasze decyzje, sposób rozwiązania jakiejś sprawy czy problematycznej sytuacji. Jeśli czujemy złość, bo pracownik popełnił kolejny raz ten sam błąd – to ignorowanie, czy ukrywanie tej emocji nie będzie skuteczne. Natomiast świadomość stanu emocjonalnego może nam pomóc skuteczniej zadziałać.
- Rozumienie emocji – jaki przekaz niosą ze sobą? co oznaczają? Za emocjami kryją się konkretne przyczyny. Zrozumienie natury emocji ułatwia przewidywanie przyszłości: np. jak zareagują pracownicy, gdy przekażesz im informację o zmianach, które firma chce wprowadzić?
- Kierowanie, zarządzanie, kontrolowanie emocji. Polega na świadomym włączaniu emocji w działania takie jak podejmowanie decyzji, czy też związane z bezpośrednim kierowanie ludźmi: oceną, rozwiązywaniem sytuacji konfliktowych, itd.
6 zasad inteligencji emocjonalnej
Według mnie łatwiej zrozumieć wagę emocji (a co za tym idzie tych 4 grup umiejętności), gdy emocje widzimy w następujący sposób (za: Inteligentny emocjonalnie menedżer, D. Caruso, P. Salovey, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2009, strona: 29):
- Emocje są informacją. Dlatego są ważne, bo bez nich masz niepełny obraz sytuacji. Emocje niosą przekaz głównie na temat ludzi, dlatego tak ważne są dla osób zarządzających.
- Możemy próbować ignorować emocje, ale to nie działa. Jeśli jesteś zły to udawanie, że jest inaczej niczego nie zmieni. Natomiast świadomość stanu emocjonalnego może pomóc.
- Możemy starać się ukrywać emocje, ale nie wychodzi nam to tak dobrze, jak sądzimy. Czy myślisz, że jeśli powiesz pracownikowi, że nie jesteś zły to uwierzy w to? Czy jednak pozna oznaki złości?
- Dobre decyzje muszą zawierać w sobie emocje. Dopiero połączenie logiki i emocji daje nam pełne dane, a to przekłada się na jakość decyzji.
- Emocje rządzą się logicznymi zasadami. Czy umiesz trafnie nazwać emocje, które Ci towarzyszą (lub Twojemu rozmówcy)? – Ile różnych stanów emocjonalnych umiesz nazwać? Czy umiesz ocenić ich intensywność? Popatrz ile odcieni ma złość: poirytowanie, rozdrażnienie, bycie wytrąconym z równowagi, poirytowanie, zirytowanie, wciekłość, nerwowość, podenerwowanie, sfrustrowanie…
- Istnieją uniwersalne reguły emocjonalne, ale jest też indywidualna specyfika emocjonalna. Reguły i zasady oznaczają, że można się uczyć jak reagować w sytuacjach emocjonalnie trudnych. Ważne jest też jednak, by pamiętać, żeby komunikaty odczytywać w kontekście, np. kulturowym. Np. nasza komunikacja niewerbalna (na podstawie, której czytamy emocje) jest zależna z jakiego kręgu kulturowego pochodzimy.
Na podstawie: Inteligentny emocjonalnie menedżer, D. Caruso, P. Salovey, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2009